Sanat

11.Uluslararası İstanbul Bienal'inin bir bölümünü, sonunda gezme fırsatı buldum ve yine, kafamda aynı soru belirdi.
Sanat nedir?

Bertolt Brecht'in meşhur '3 Kuruşluk Opera'sındaki "Denn wovon lebt der Mensch?" (İnsan neyle yaşar?) isimli şarkısının tema olarak alındığı bienalde, Türk ve yabancı birçok sanatçının değişik eserleri sergileniyor. Eserlerin bazıları oldukça değişik ve sınırları zorlayıcı, bundan dolayı sanat kavramının ne ifade ettiğini soruyor insan kendine devamlı. Bienal'i gezen birçok kişinin de, bu sorunun cevabını aradığına eminim. Canan Şenol'un "Çeşme"si, Margaret Harrison'un "Evişçileri", Yüksel Arslan'ın çimen, sabun, bal ve çeşitli vucut sıvılarıyla yaptığı eserleri ve Hans-Peter Feldmann'ın "Ekmek" isimli içi yenmiş bir dilim ekmeği sergilediği çalışması, kimine göre 'çok büyük birer sanat eseri', kimine göre 'bir konu hakkında fikir belirtmek isteyen birinin kullandığı araç', kimine göre ise 'bir kağıda çizgi çekiyorlar, sanat diye adam kandırıyorlar'.

Anlaşıldığı üzere herkesin sanattan anladığı şey farklı. Ben de kendime sordum, sanattan ne anlıyorum acaba diye ve ortaya çıkanları şu şekilde özetledim:
Sanat yaratıcıdır. Yapılmamışı yapmış, söylenmemişi söylemiş olmalıdır. Sanat görecedir, herkese farklı anlam ifade edendir. Sanatta üstünlük yoktur, daha güzel, daha iyi yoktur.. Hepsi farklıdır çünkü, karşılaştırma yapılamaz.. Sanatın değerini belirleyen; bakanın, duyanın, okuyanın kendisidir ve herkese göre farklıdır bu değer... 'Özgürlük ve yaratıcılığın şekil bulması' şeklinde tanımlasam da sanatı, bazen de bir bedel karşılığında aidiyeti bir kişiye verilendir. Oysa sanat herkesle paylaşılmalıdır, paylaştıkça güzelleşir. İşte bu yüzden bir çelişkidir sanat... Eğriyi düzü, doğruyu yanlışı barındırmayandır... Sanatçının elinden çıktıktan sonra artık sanatçının olmayandır...

Herkesin kendi sanat açısını* keşfetmesini önerir, yazımı, sanat üzerine söylenmiş 2 güzel sözle sonlandırmak isterim.

"Bir millet sanattan ve sanatkârdan mahrumsa tam bir hayata malik olamaz... Sanatsız kalan bir milletin hayat damarlarından biri kopmuş demektir" Mustafa Kemal Atatürk

"Hayatı sanattan üstün tutarım, sanat onu yalnızca süsler" Johann Wolfgang von Goethe

* Sanat açısı: Sanatla ilgili, herkesin kendi penceresine verdiğim isim. Sözlüklerde bir karşılığı yoktur, kendi üretimim.